བདེན་གཏམ་རྡུལ་ཕྲན་འབར་བའི་ཟིལ་ཤུགས།
ཤི་ཙང “ 西 藏 ”དང་ཐུ་བྷོད “圖 博 ”ཀྱི་མཐའ་དཔྱོད།
རྩོམ་པ་པོ། སྤྱི་ཟུར་གདུགས་དཀར་ཚེ་་རིང།
བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༢༨ རབ་གནས་ལྕགས་སྦྲུལ། ཕྱི་ལོ་ 2003 ཟླ་ 5 ཚེས་ 1 ལ།

དཀར་ཆག
སྔོན་གླེང༌།
ཐོག་མའི་དྭོགས་སློང༌།
ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བྱུང་བ་དང༌། བོད།
“ཐུ་བྷོད” 吐蕃 TIBET དང༌། “ཤི་ཙང” 西藏 གི་བྱུང་བ།
“ཤི་ཙང”( 西 藏 )དང༌། “ཤིན་ཅང་”( 新 疆 ) “ཀྲུང་གོ”( 中 國 )བཅས་ཀྱི་སྐོར།
ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་དང་མ་དག་རྒྱུན་འབྱམས།
“ཀྲུང་དབྱང”དང་“ས་གནས”ཞེས་པའི་སྐོར།
མིང་བརྡའི་ནུས་པ་གལ་ཆེ་ཚུལ་རོབ་ཙམ་བསྟན་པས་མཇུག་བསྡུ་བ།
བོད་མི་དམངས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གལ་ཆེན་ཞིག
(ཕྱི་ལོ་༡༩༩༨ ཟླ་ ༩ ཚེས་༢༢ ཉིན། སྤྱི་མོས་བྱུང་།)

གློག་བརྙན « ཁྲུས་རྫིང་ »གི་སྐོར་འདི་ངས་བྲིས་པའི་‘‘བརྙན་དཔྱད་’’ཐོག་མ་དེ་ཡིན། འདི་བོད་ཡིག་གི་བརྙན་དཔྱད་ཐོག་མ་དེའང་ཡིན་ཟེར་ཆོག བོད་ལ་གློག་བརྙན་རིག་གནས་གསར་དུ་དར་བའམ། བོད་བཟོས་གློག་བརྙན་གསར་དུ་ཐོན་པ་ནས་བརྙན་དཔྱད་འདི་འབྲི་རག་བར་དུ། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་བོད་ཡིག་གི་བརྙན་དཔྱད་ཅིག་ཧ་ལམ་ཐོན་མེད་ཚོད་ཡིན། རྒྱ་ནད་བཅུ་དགུ་བའི་(COVID -19) ཁྱིམ་བཀག་དུས་ཡུན་གྱི་རྩ་ཆེས་དུས་ཚོད་དེ་སྤྱད་ནས་བརྙན་དཔྱད་འདི་འབྲི་དོན་ཡང་། གལ་ཆེའི་རིག་གནས་ཤིག་གི་བར་སྟོང་འགེངས་བསམ་པ་ཙམ་དང་། བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་རིག་གནས་དང་གློག་བརྙན་ལས་རིགས་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་རིག་སྒོ་གཞན་དག་ལྟར་འཐུས་ཚང་དང་དར་རྒྱས་ཡོང་བའི་རེ་བས་ཀུན་ནས་བསླངས་བ་ཙམ་ཡིན། ཉེ་བའི་ལོ་འགའ་ནི་བོད་ལ་གློག་བརྙན་རིག་གནས་དང་གློག་བརྙན་ལས་རིགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཡུར་དུ་ཟ་བའི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཡིན། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་བོད་བརྙན་གང་མང་ཐོན་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཟེངས་རྟགས་ཀྱང་གང་མང་ཐོབ་བཞིན་པ་མ་ཟད། བོད་ཡིག་གི་བརྙན་དཔྱད་དང་བོད་སྐད་ཐོག་‘‘བརྙན་བཤད་’’ཀྱང་གང་མང་ཐོན་བཞིན་འདུག་པ་ནི་དགའ་འོས་པའི་གནས་ཤིག་ཅི་ལ་མིན། (རྩོམ་ཡིག་བསྐྱར་འགོད་འདི་ཉར་ཚགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན།)

ཕྱི་ལོ་༢༠༡༡ ལོ་ནས་བཟུང་བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གི་ལས་འགུལ་བསྟུད་མར་བྱུང་སྐབས། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་དེ་ནི་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་པའི་ངོས་འཛིན་འོག འཛམ་གླིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ལས་འགུལ་དེ་‘‘གསོན་རེ་བྲལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་’’ཅིག་གམ། ཡང་ན་‘‘འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་རང་སྲེག་’’ལས་འགུལ་ཞིག་ཡིན་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་མགོ་བཙུགས། རང་སྲེག་གི་ལས་འགུལ་རེ་རེ་བྱུང་སྐབས་ཀྱི་འགྲེལ་བརྗོད་དེ་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་གོ་ཡོང་དུས། སེམས་ནང་ཧ་ཅང་གི་བདེན་སྣང་དང་བདེ་སྣང་ཞིག་མ་བྱུང་། འོན་ཀྱང་། རང་ངོས་ནས་བདེན་སྣང་དང་བདེ་སྣང་མ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་མ་བརྙེད། བར་སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབསས་བྷེ་སོ་ཤེ་ལགས་ཀྱི་ « འགོག་རྒོལ་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་ལས། འུ་ཐུག་གི་བྱ་སྤྱོད་མིན། » ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་འདི་མཐོང་ཞིང་བཀླགས་པས། དེ་སྔའི་རང་སེམས་ལ་བདེན་སྣང་དང་བདེ་སྣང་མ་བྱུང་སའི་རྟོག་ཤེས་དེ་བརྙེད་ཅིང་། མཐོང་ཆེན་དུ་བརྩིས་ནས་བོད་སྒྱུར་ཀྱང་བྱས་པ་ཡིན། ཁ་སང་དེ་རིང་བཙན་བྱོལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཆུང་ཆུང་འདི་འུར་དང་ཟིང་གིས་བརྒྱངས་ཡོང་དུས། ཞོར་ལ་ཚང་མས་རང་སྲེག་གི་ལས་འགུལ་ཁག་བརྗེད་མེད་འགྲོ་སྙམ་པ་བྱུང་། འདིར་རང་སྲེག་གི་ངོ་བོ་དང་རིན་ཐང་སྐོར་གྱི་སྒྱུར་རྩོམ་རྙིང་བ་འདི་དྲན་གསོ་དང་ཉར་ཚགས་ཆེད་བསྐྱར་འགོད་བྱས་པ་ཡིན།

ལུགས་ལྡོག་གིས།

ཤེད་བུས། 

[གཤམ་གསལ་ནི་ཧྥ་རན་སིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ལ་དམིགས་བསལ་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན། བཅར་འདྲི་འདི་ལ་ཁག་དང་བོ་དང་གཉིས་པ་གཉིས་འདུག་པ་ལས། ཁག་དང་བོ་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༤ དང་ཁག་གཉིས་པ་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་དྲ་ངོས་སུ་བཀོད་འདུག འདིར་བཅར་འདྲི་ཁག་དང་པོ་བོད་བསྒྱུར་བྱས་ཡོད།

ཧྥ་ཇག་རྩོམ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ནས། ]

ལྡོང་ཕྱིང་དཀར་རྒྱལ་ལོས་ངོ་སྤྲོད་གནང་།

ལྡོང་ཕྱིང་གུར་བ་རྒྱལ་ལོས་བརྩམས།
སྨོན་ལམ་ཡིག་སྒྱུར་རིག་ནུས་ཀྱིས་བསྒྱུར།

ང་དར་མའི་སྒང་ཡིན།

གསལ་ལེ་རྒྱལ།

པདྨ་ཚེ་བརྟན་སྐོར་གྱི་དྲན་ཐོ་ཐུང་ངུ། ཟླ་བ་ཚེ་རིང་།

ཁ་བ་སྙིང་ལྕགས་ཀྱི་རྩོམ་ཧྥ་འགྱུར་མ།

ཁ་བ་མཚོས།

གངས་ལྗོངས་ལྷ་མི་གཉིས་ཀྱི་བརྟན་བཞུགས།

ང་ཚོ་ནི། ཐུག་པ་ལས་གྱེས་པ་གཙོ་བོར་འཛིན་མཁན་དེ་ཡིན་དགོས།
ང་ཚོ་ནི། ཁ་ཕོ་ལས་ལག་འཇུ་དམ་པོར་འཆང་མཁན་དེ་ཡིན་དགོས།
ང་ཚོ་ནི། ཞོ་གསར་ལས་ལོ་ཆང་བདུད་རྩི་བསིལ་མ་དེ་ཡིན་དགོས།

གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་དང་བོད། 

ཁ་སྒང་བས།

སྟོན་པའི་འདས་ལོ་དང་ཡེ་ལོ་ལས་བརྩམས་ཏེ། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་དང་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ལུང་བསྟན་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཡིན་པ་དང་། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ལོ་དྲུག་བརྒྱར་བཞུགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དང་ཀླུ་སྒྲུབ་མི་འདྲ་བ་བཞི་འཁྲུངས་པར་བཤད་པ་སོགས་ལ་དགག་གཞག་དང་དོགས་དཔྱོད་རྒྱས་པར་གནང་ཡོད། 

ནོ་བྷེལ་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་བཞེས་མཁན་ཐོག་མ་ཧྥ་རན་སིའི་སྙན་ངག་པ་གྲགས་ཅན་Ren-Franois Sully Prudhomme (1839-1907)ཡིས་བརྩམས།

ཨ་ཁུ་སངས་རྒྱས་སྐུ་གྲོངས་པར་ཐོས་རྗེས་རང་སེམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ཞི་ཆེད་དུ།

ཡུལ་གྱར་སྙན་ངག་པ་ཞིག་གིས་གངས་རི་དྲན་པའི་གདུང་སེམས་ཀྱི་འབོད་པ།

སྙན་ངག་པ་རང་བསླུས་ཀྱི་སྙན་ཚོམ།